Nederland massaal aan de au pair

Uit onderzoek van familiebedrijvenplatform Fambizz blijkt dat de inzet van nanny’s en au pairs niet meer wordt gezien als een luxedienst, maar als een ontlastende service waarvan alle lagen van de bevolking gebruikmaken. Fambizz verrichtte onderzoek onder vrijwel alle Nederlandse au-pairbureaus en diverse nannybureaus. Daaruit kwam naar voren dat er sinds afgelopen jaar een toenemende vraag naar nanny’s en au pairs is ontstaan. Volgens de bemiddelingsbureaus komt dit met name doordat het financieel minder aantrekkelijk is geworden kinderen naar de dagopvang te brengen. Maar ook de nieuwe wetgeving is hier debet aan.

MoMi
Op 1 juni 2013 is de nieuwe Wet modern migratiebeleid (MoMi) in werking getreden. Deze wet maakt een einde aan de mogelijkheid voor families om zelf een au pair uit het buitenland naar Nederland te halen. Sinds de invoering van de MoMi zijn gezinnen verplicht dit met tussenkomst van een bemiddelingsbureau te doen. De bemiddelingsbureaus zijn op hun beurt verplicht een erkenning als referent bij de immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) te verkrijgen. En dat is goed voor de kwaliteit van de branche, want volgens de ondervraagden is het aantal bemiddelingsbureaus dat snel geld denkt te verdienen explosief gestegen.

De MoMi zorgt daarentegen ook voor een flinke omzetstijging, doordat gezinnen nu verplicht zijn om een bemiddelingsbureau in te schakelen. Tegelijkertijd is de vraag naar au pairs en nanny’s de afgelopen jaren toegenomen. Van maar liefst 86 procent van de ondervraagde bureaus is de omzet afgelopen jaar aanzienlijk gestegen. Enkele melden zelfs een verdubbeling.

Imagoprobleem
Ook Ellen Heesen-Hiemstra, voorzitter van Branche Organisatie Nederlandse Au Pair Agentschappen (Bonapa), constateert dat het fenomeen au pair en nanny steeds meer iets wordt van de ‘gewone gezinnen’. “De ontwikkelingen in de kinderopvang zouden daar inderdaad aan ten grondslag kunnen liggen. Maar een au pair is geen vervanger van de kinderopvang. Je moet het echt zien als een helpende hand die je ontzorgt. Helaas zien we nog steeds dat gezinnen een au pair inschakelen omdat het zo lekker goedkoop is.”

Aan de sector kleeft al jaren het imago van illegaliteit en uitbuiting. De IND wil dit tegengaan, onder meer door de bemiddelingsbureaus meer verantwoordelijk te stellen. Heesen-Hiemstra: “Natuurlijk ben ik voorstander van het terugdringen van illegaliteit, maar de IND schiet hiermee zijn doel wel enigszins voorbij. Want hoe kunnen de bemiddelingsbureaus dit nu allemaal controleren?” Zo mag een au pair, in tegenstelling tot een nanny, maximaal 30 uur per week werken tegen een wettelijk vastgelegde vergoeding. “Een au pair is hier echt om cultuur op te snuiven. Het gaat dus niet om een werkverband. Maar hoe controleer je als bureau of een gezin de au pair niet te veel laat werken? Of dat de au pair geen taken uitvoert die niet tot de taakomschrijving horen?”

Voor de bijl
De voorzitter van de Bonapa verwacht dat het nog twee jaar blijft rommelen. “In die tijd gaan er absoluut koppen rollen. Op dit moment zijn er ruim dertig au-pairbureaus actief, maar ik voorspel dat er nog enkele bureaus van de IND-lijst worden geschrapt en er bureaus gaan omvallen. Verder gaan er de komende tijd een hoop families voor de bijl. Want ik denk dat nu nog zo’n 90 procent van de gastgezinnen in overtreding is.” Niet alleen pijnlijk voor de gezinnen die een forse boete boven het hoofd hangt, maar ook voor de betreffende au pair: die wordt namelijk naar huis gestuurd.

Manny
Een opvallende uitkomst uit het Fambizz-onderzoek is dat er vrijwel geen vraag is naar mannelijke au pairs en nanny’s. Slechts twee van de ondervraagde bureaus bemiddelen in mannelijke nanny’s. Er is wel aanbod, maar simpelweg geen behoefte. Diverse bemiddelingsbureaus wijzen de verschillende affaires zoals bij Het Hofnarretje aan als belangrijkste oorzaak. Maar ook de bureaus zelf maken zich schuldig aan seksediscriminatie. Sommige eigenaren laten weten gevoelsmatig altijd voor een vrouw te kiezen of om eventuele problemen te voorkomen mannen bij voorbaat al af te wijzen. Eén van de nannybureaus zegt één man, een ‘manny’, enkele keren te hebben bemiddeld. “Het was dan meestal de vrouw des huizes die voorstander was; vaders hebben vaak wat meer moeite met een mannelijke nanny. Mannen hebben het maar zwaar in dit vak.”

Fambizz heeft de twintig meest vooraanstaande au pair- en nannybureaus op een rij gezet en lanceert dit jaar voor het eerst de Fambizz Nanny Top 20.