Artikel: Opvolging in horeca vraagt om extra afspraken

Het sociale aspect van ondernemen in de horeca vraagt om extra aandacht bij bedrijfsopvolging. Een blik op valkuilen.

Het overdrachtsvraagstuk domineert de agenda van veel familiebedrijven. De horeca is daar allesbehalve een uitzondering op. Sterker nog: volgens Centrum van het Familiebedrijf heeft bijna een kwart van de horecaondernemers overdracht op de agenda staan voor de komende jaren. Maar wat betekent overdracht in de praktijk? Waar dien je als horecaondernemer nu extra alert op te zijn?

Zakelijk standpunt
Doordat vragen die kinderen vanuit zakelijk standpunt stellen veelal emotioneel aankomen, is het belangrijk dat ouders en (potentiële) opvolgers vroegtijdig om tafel gaan. Dat voorkomt het opkroppen van verwachtingen. “Vaak belt de moeder na een gesprek nog even om te zeggen dat ze het zo fijn vindt dat ze het er eindelijk over hebben gehad”, zegt Herjon Nieuwburg van Eduon adviseurs familiebedrijf. “Dan is het bespreekbaar en behapbaar geworden. Ook als blijkt dat de kinderen heel wat anders willen dan hun ouders.” Of  de zaak nu binnen de familie blijft of niet, in alle gevallen is het goed om belangen te scheiden. Bijvoorbeeld door een knip te maken tussen exploitatie en onroerend goed. “Het onroerend goed is regelmatig het pensioen van de ondernemer. En soms ook het erfgoed van de familie.”

Cognitief en innovatief vermogen
Een belangrijke factor bij de overdracht in de horeca is dat horecaondernemers relatief vroeg oud worden. Het zijn lange dagen en het is verleidelijk om onregelmatig te eten en dagelijks een borrel te drinken. Nieuwburg pleit er dan ook voor om plannen voor overdracht rond de 55e verjaardag van de ondernemer in gang te zetten. “Tegen die leeftijd nemen het cognitieve en innovatieve vermogen ook af. Bijvoorbeeld operationele aandachtspunten als een verbouwing en zaken omtrent het personeel verliezen de aandacht. Dat is een goed moment waarop de opvolger kan instappen om het bedrijf naar een hoger plan te tillen.”

Kleine dingen afspreken
Maar met de zakelijke overdracht zelf is de kous nog niet af. Belangrijk is ook vast te stellen hoe het nu verder gaat als pa (of ma) uit het bedrijf is. Je moet alles afspreken, ook de kleine dingen. “Spreek bijvoorbeeld af wanneer vader langs kan komen en wat hij dan kan bijdragen”, legt Nieuwburg uit. “Helpt hij mee de glazen te spoelen? Of kijkt hij ook mee met nieuwe bestellingen? Na een flinke cruise en dagen op de golfbaan gaat het menig ondernemer al gauw weer kriebelen en dan kun je beter maar van beide kanten weten waar je aan toe bent.”

Nieuw gezicht
Voor horecaondernemers speelt ook het wegvallen van het sociale aspect van het werk in het bijzonder mee. Nieuwburg: “Ze hebben altijd tussen de mensen gestaan, maar een groot deel van de uitnodigingen voor netwerkbijeenkomsten en feestjes zullen vanaf de overdracht naar de opvolgers gaan. Oud-ondernemers moeten hun rol loslaten. Het kind is het nieuwe gezicht van het bedrijf.” Maar de sociale gevolgen strekken verder dan menigeen denkt. “Ik heb ondernemers meegemaakt die na pensionering voor het eerst moesten pinnen. Eerder haalden ze contant geld uit de kassa en deden een briefje in de lade om dat boekhoudkundig te verrekenen. Net als dat velen uit de bedrijfswoning verhuizen en ineens gas, water en licht moeten betalen. Je staat er niet bij stil, maar dat telt allemaal mee bij de impact van het stoppen.”

Blijf op de hoogte met onze maandelijkse nieuwsbrief