Wie is het meest extremofiel?

Tijdens de jaarlijkse conferentie van het FFI is een bijzondere link gelegd tussen familiebedrijven en het biologische verschijnsel van extromofielen. Familiebedrijven die opereren in landen met extreme economische en politieke omstandigheden zouden zich op dezelfde manier aanpassen aan hun omgeving als een extremofiel zoals bijvoorbeeld het beerdiertje. Fambizz gaat op zoek naar de extremofiele familiebedrijven van Nederland en reikt in 2015 een prijs uit aan het bedrijf dat er met kop en schouders bovenuit steekt.

Ilse Matser, directeur van NCFB en lector voor familiebedrijven aan Hogeschool Windesheim, bezocht begin oktober de jaarlijkse conferentie van het FFI, het internationale netwerk van familiebedrijven, adviseurs en onderzoekers. Tijdens de conferentie werd in een presentatie van Lansberg ingezoomd op extremofiele familiebedrijven: familiebedrijven die zich staande houden te midden van extreme economische en politieke omstandigheden. In een column besteedt Matser aandacht aan deze familiebedrijven en de extremofielen waarmee ze vergeleken worden.

Het beerdiertje
“Een extremofiel is een organisme dat leeft in extreme omstandigheden”, legt Matser uit in haar column. Een voorbeeld van zo’n extromofiel is de Tardigrades die beter bekend staat als het beerdiertje. Dit beestje is onder welke omstandigheden dan ook onverwoestbaar. Ze kunnen onder andere tegen extreme hitte (ruim 250 graden Celsius), extreme kou (bijna -270 graden Celsius), extreme druk en kunnen voor een lange periode zonder water en zuurstof.
Een andere bijzondere eigenschap is cryptobiose: een toestand waarin de beerdiertjes zich voordoen als dood. Naar aanleiding van een Russisch onderzoek naar de overlevingscapaciteit van het diertje zijn er in 2007 drieduizend beerdiertjes aan boord van de Soyuz de ruimte ingestuurd. Daar zijn ze tien dagen lang blootgesteld aan extreme kou, een sterke UV-straling en het ruimtevacuüm. Een aantal van de beerdiertjes wist zelfs in deze extreme omstandigheden te overleven. Ondanks dat het beerdiertje zo goed is uitgerust tegen al deze extreme omstandigheden, komen ze voor op heel gewone plaatsen over de hele wereld.

Extremofiele familiebedrijven
Volgens Lansberg zijn familiebedrijven die hun interne systemen en externe activiteiten afstemmen op de komst van extreme omstandigheden vergelijkbaar met een extremofiel als het beerdiertje. Deze familiebedrijven worden dus ook wel extremofiele familiebedrijven genoemd. Uit onderzoek naar de vraag naar hoe deze familiebedrijven zich onder deze omstandigheden zo goed weten te handhaven, blijkt dat deze ondernemende families vooral ad hoc kunnen reageren op crisissituaties en zich daardoor, net als beerdiertjes, in leven kunnen houden, waar anderen allang zouden bezwijken.

Kent of bent u een extremofiel familiebedrijf? Tip de redactie en stuur een korte beschrijving van het bedrijf. Wat heeft het bedrijf de afgelopen jaren doorstaan en hoe is het daartegen bestand gebleken? Inschrijven kan tot vrijdag 13 februari 2015.