Stel de continuïteit van uw familiebedrijf veilig met een levenstestament
5 februari 2024 - redactie Fambizz
Column: Het nut van het familiestatuut [Jeannette van den Ingh]
28 november 2013 - Jeannette van den Ingh
Karel van Denderen ziet er fantastisch uit voor zijn leeftijd. Hij is de tachtig al gepasseerd, maar niemand haalt het in zijn hoofd om hem oud te noemen. Hij is nog steeds de onbetwiste leider van een groot Nederlands familiebedrijf dat in bouwmaterialen handelt. “Wat is het voordeel van een familiestatuut?”, vroeg hij mij onlangs. “Dat is nogal een open vraag”, pareerde ik, “zullen we een verkennende afspraak maken?”
Twee dagen later zitten wij tegenover elkaar. “Mijn zoon komt ook straks, maar ik wil u eerst even alleen spreken.” Karel wijdt uit over zijn beginjaren. Hoe hij in zijn garage startte en hoe snel de groei van het bedrijf ging. Hij vertelt over zijn harde werken. Over zijn tegenvallers en ongekende meevallers. Soms lijkt het een jongensboek, dan weer een realistisch verhaal over hoe het in familiebedrijven gaat. “De dag dat mijn vier zonen aangaven dat ze met me mee wilden doen, was de mooiste dag mijn leven”, zegt hij. “Sinds een paar jaar werken de twee oudste kinderen van mijn oudste zoon ook mee. Ze doen het fantastisch, daar gaat het niet over. Boven verwachting eigenlijk. Het zijn echte van Denderen-kinderen. Nu blijken ook de andere kleinkinderen geïnteresseerd te zijn. Ik ben bang voor een overkill.”
Het zittende management is erg voorzichtig en wil graag zeggenschap hebben in het aannamebeleid, zegt Karel. “Ik vind dat mijn kleinkinderen voor moeten gaan, maar doen we daar goed aan? En wat is dan vóórgaan? De vriendin van een van mijn kleinzonen is notabene een van de secretaresses. Dat maakt het zo complex. Ik heb het gevoel dat er gisteren nog geen vuiltje aan de lucht was en dat de barometer nu op wind en storm staat. Het is zo snel gegaan. Of hebben we er te weinig aandacht aangegeven? En kan een familiestatuut hierbij helpen?”. Hij zucht.
Samen proberen we aan de hand van de driecirkel – Eigendom, Bedrijf en Familie – een invulling te geven van wie, waar staat. Dat geeft veel inzicht. Het geeft duidelijkheid over hoe de verdeling is en wie waar rechthebbend is. We spreken over wat er in een familiestatuut kan staan en wat het nut daarvan is. Karel probeert samen te vatten wat we besproken hebben: “Dus in zo’n statuut leg je vast hoe de regels zijn binnen de familie in relatie met het bedrijf en de eigendomsposities? De spelregels die een familie zelf vaststelt en die als handvat dienen voor zowel de familie, het familiebedrijf en de buitenwereld. De kernpunten kun je bekendmaken binnen de eigen organisatie en daar buiten, daarmee kun je veel valse verwachtingen in de kiem smoren. Je schept er duidelijkheid mee.” Op dat moment komt zijn oudste zoon binnen, de huidige CEO. “Dat is precies wat we nodig hebben pa, duidelijkheid.”
We spreken verder over de onderdelen die in het familiestatuut kunnen staan. Allereerst natuurlijk de familierelaties en zeggenschap. Daar is nu echt behoefte aan. Maar ook vermogen en vermogensplanning, de pensioenen en waar en hoe ze worden opgebouwd, het onroerend goed en de huisvesting, de werknemers en de invloed van de werknemers, de structuur en goed bestuur.
Een uur later verlaat ik het hoofdkantoor. In de hal hangt een serie foto’s van de familie in de beginjaren. Karel van Denderen staat als een hele jonge man in de deur van zijn garage met een trotse lach. Voor de deur van de garage staan de grotere bouwmachines te pronken. Dezelfde machines staan nu ook voor het hoofdkantoor, als relikwieën. Sommige dingen veranderen niet in een familiebedrijf. Gelukkig niet.
