‘De ondernemer is niet per se de beste manager’

Boardtrust specialiseert zich bij uitstek in het bijstaan van DGA’s en familiebedrijven, benadrukt medeoprichter Ron Nap direct. “Er zijn grote verschillen in aansturing en dynamiek tussen familiebedrijven en niet-familiebedrijven. Wij geloven in focus. We zijn er namelijk van overtuigd dat je steeds beter wordt als je bij herhaling wordt ingeschakeld voor hetzelfde type vraagstukken.”

Manager is andere rol

Eén van die vraagstukken, die bij uitstek spelen binnen familiebedrijven, is de DGA die (vaak onbewust) gaandeweg een andere rol binnen zijn eigen bedrijf aan heeft aangenomen. Nap: “Vaak zie je dat als het bedrijf groeit, de ondernemer zich onbewust steeds meer in een rol als manager heeft geschikt. Zo is hij of zij voorzitter van het managementteam en leidt zodoende de vergaderingen. Hij of zij doet dat wel, maar is dat wel wat de ondernemer het beste kan? En is dat nog wel leuk om te doen? Dat soort gesprekken voeren wij veel met ondernemers die inmiddels de vijftig zijn gepasseerd en al de nodige jaren het bedrijf leiden.”

Frank ten Doeschate, partner bij Boardtrust en decennia actief in advisering van familiebedrijven, beaamt de bevindingen van Nap. “In het gesprek met de DGA openbaart soms dat hij of zij niet echt op zijn of haar plek zit binnen het eigen bedrijf, maar het blijkt lastig om dat bespreekbaar te maken. Als we dan vragen hoe gelukkig hij of zij is, los van de bedrijfsresultaten, durft die DGA tegen ons wél eerlijk te zijn. Eerder tegenover ons dan aan de directietafel. Het besef van minder plezier en voldoening dan in de beginfase van de onderneming ligt dan open op tafel. En dat creëert openingen, waarmee we veranderingen teweeg kunnen brengen.” 

Ondernemer ís zijn bedrijf

Terwijl het volgens Nap helemaal niet iets is om je als directeur-grootaandeelhouder voor te schamen. “Je zou bijna kunnen zeggen dat een ondernemer in negentig procent van de gevallen niet echt een goede manager is. Dat weet hij of zij wel, maar dat latente gevoel van onvrede wordt genegeerd vanwege het feit dat het zijn of haar eigen bedrijf is. De ondernemer ís dus het bedrijf.” Het feit dat er ieder jaar een mooi dividend wordt uitgekeerd maakt de situatie ook niet per se eenvoudiger. 

Op het moment dat Boardtrust het gesprek met zo’n ondernemer aangaat, blijkt vaak dat hij of zij er nooit echt over heeft nagedacht dat iemand anders zijn of haar rol als manager kan overnemen. Nap: “Daarom moeten ze dat idee echt even verwerken, dat ze niet meer per se een vergadering hoeven te leiden, of er überhaupt aanwezig zijn.” Ten Doeschate: “We verwachten ook niet direct een definitief antwoord: het vraagt tijd om zo’n idee te laten indalen. De DGA neemt het mee naar huis en bespreekt het dan met zijn of haar partner.” Het gaat, zogezegd, ‘in stapjes’. 

Excelleren als manager

Niet alleen de ondernemer heeft baat bij het feit dat hij of zij weer kan gaan doen waar hij of zij in excelleert. Het familiebedrijf in zijn geheel profiteert daarvan, zien Ten Doeschate en Nap. “Vaak is het verzadigingsmoment bereikt”, omschrijft Ten Doeschate. “Dat merkt, of onderkent, de ondernemer zelf vaak niet, want de resultaten zijn nog wel in orde, maar de groei is er wel allang uit.” 

Wat op zich niet vreemd is. Nap: “Als je kampioen bent van de eerste divisie, word je ook niet automatisch kampioen van de eredivisie. Daar zit op een gegeven moment een plafond aan.” Waar je doorheen kunt stoten, mits je die ambities hebt én de juiste mensen op de juiste plek neerzet. Ten Doeschate: “Misschien kunnen wij je helpen om je te bevrijden uit het harnas dat je met je eigen succes hebt gecreëerd.”

Sustainable executive search

Dat ‘helpen’ omhelst veel meer dan enkel kandidaten searchen en selecteren. Nap: “Sterker nog, als een bedrijf dát van ons vraagt, dan doen we het niet. Want uit ervaring weten wij inmiddels ook dat het succes sterk afhankelijk is van de wijze waarop er ruimte wordt gemaakt voor de nieuwe directeur. Zet de DGA daadwerkelijk een stap naar achteren en krijgt de opvolger de benodigde speelruimte om zijn of haar rol over te nemen? Door hierin begeleiding te bieden en een kritisch klankbord aan te reiken, leveren we een bijdrage in een vloeiende overgangsfase.” 

Boardtrust staat voor sustainable executive search, wat inhoudt: intensieve begeleiding gedurende het proces én een vinger aan de pols wanneer een kandidaat is benoemd. Ten Doeschate: “We sturen geen cv’s op, maar we gaan in gesprek over de kandidaten en zijn erbij wanneer ze het gesprek met onze klanten voeren. We willen zien wat er aan tafel gebeurt. Wat onze kandidaat teweegbrengt bij een opdrachtgever en vice versa.” Nap: “We bemoeien ons er echt mee: we werken dan ook niet vóór, maar mét onze opdrachtgevers.”