De raad van advies in het familiebedrijf: waar moet je op letten?

De raad van advies (RvA) is populair bij familiebedrijven. Niet alleen de ondernemers, maar ook de opvolgende generaties zien de voordelen van dit adviesorgaan. Een raad van commissarissen (RvC) gaat voor een ondernemer vaak te ver, mede omdat het voelt alsof zeggenschap uit handen wordt gegeven.

Door: Nysingh Advocaten en Notarissen

Met name familiebedrijven waar de ondernemers (en de opvolgende generaties) de certificaten van aandelen houden en/of in het bestuur zitting hebben, geven zeggenschap liever niet (geheel) uit handen. Een RvA vinden zij aantrekkelijk, omdat een goede RvA proactief adviseert, prikkelt, stimuleert en controleert, en daarmee het familiebedrijf succesvoller maakt.

Waar moet een familiebedrijf op letten bij de instelling van een RvA?

  1. Maak de RvA niet te vrijblijvend. Zorg voor een stevige basis en leg de rechten en plichten van de afzonderlijke leden van de RvA vast in een reglement. Neem daarin ook een rooster van aftreden op, waarbij relevant is dat niet alle leden van de RvA gelijktijdig aftreden en vervangen moeten worden door nieuwe, onervaren adviseurs.
  2. Zorg voor adviseurs die inzicht hebben in het besturen van een onderneming, die beschikken over branchekennis maar die vooral ook oog hebben voor de bijzondere waarden en de cultuur van het familiebedrijf. Dit hoeven niet per se familieleden te zijn. Geef de leden van de RvA een beloning die past bij hun ervaring en kennis.
  3. Zorg ervoor dat de RvA het bestuur aanvult, bijvoorbeeld daar waar de bestuurders qua kennis of qua netwerk tekortschieten. Zorg dat de RvA de ruimte heeft om kritische feedback te geven en ongevraagd te adviseren. Geef terugkoppeling over de genomen beslissingen en wat is gedaan met de onderwerpen die in de RvA zijn besproken.
  4. Let op dat familieleden binnen de RvA niet de meerderheid hebben en wees terughoudend met het aanstellen van familieleden die tot voor kort bestuurder van het familiebedrijf waren. Zie ook hierna onder punt 9.
  5. Zorg voor regelmatig overleg tussen de RvA en het bestuur en leg dat ook in het reglement vast. Bepaal daarbij ook dat zowel een bestuurder als een lid van de RvA een gezamenlijke vergadering bijeen kan roepen. De agenda wordt in eerste instantie opgesteld door de voorzitter van de RvA.
  6. Waarborg dat de RvA over voldoende informatie beschikt, zodat de raad een gedegen advies kan geven. Leg bijvoorbeeld in het reglement vast dat het bestuur van het familiebedrijf verplicht is op eerste verzoek van de RvA de gewenste informatie te verstrekken.
  7. Richt de RvA niet in als ware het een RvC. Kies in dat geval voor een RvC zodat duidelijk is wat de rechten en plichten van de leden van dat orgaan zijn.
  8. Zorg dat de RvA in haar notulen duidelijk documenteert dat zij het bestuur adviseert een bepaalde beslissing te nemen. Op die manier wordt duidelijk gemaakt dat de uiteindelijke beslissing bij het bestuur ligt (en de RvA niet mede beleid bepaald heeft).
  9. Let tenslotte op bij het aanstellen van een oud-bestuurder als adviseur; de kans is aanwezig dat deze persoon vanuit zijn/haar vorige functie teveel op de stoel van de bestuurder zal gaan zitten en daarmee wordt aangemerkt als feitelijk beleidsbepaler, waardoor zij aansprakelijk kunnen worden gesteld voor onbehoorlijk toezicht.

Bovenstaand is een passage uit de whitepaper De Raad van Advies in het familiebedrijf van Nysingh Advocaten en Notarissen. De gehele whitepaper is hier te downloaden.

Blijf op de hoogte met onze maandelijkse nieuwsbrief