De zes belangrijkste speerpunten voor een succesvolle bedrijfsopvolging
Familiebedrijven staan bekend om hun grote betrokkenheid en om de loyaliteit van deze ondernemers. Bijna al hun beschikbare tijd en geld gaat naar het bedrijf. De dynamiek binnen het familiebedrijf is ook erg specifiek en uniek. Bedrijfsopvolging is daarom vaak complex: 70 procent van de bedrijfsopvolgingen van de eerste naar de tweede generatie mislukt door een onzorgvuldige aanpak. Hoe bereidt u zich zo goed mogelijk voor op een soepele overgang naar de volgende generatie? Geert de Jong, bedrijfsopvolgingsspecialist bij accountants- en adviesorganisatie Grant Thornton, geeft u dé zes speerpunten voor een succesvolle bedrijfsopvolging.
Inventariseer tijdig voor een succesvolle bedrijfsopvolging
De eerste vraag die u zich moet stellen is: ben ik als overdrager klaar om het bedrijf ‘los te laten’? Begin daarom op tijd met het inventariseren van de mogelijkheden en de wensen in het geval van een familiaire bedrijfsopvolging. Dit is ‘the road to success’. Ga hierbij na:
- Wat zijn de bijzondere eigenschappen en waarden binnen het bedrijf?
- Welke rol van zowel de overdrager als de volgende generatie zijn hierbij van belang?
- Wat wordt uw positie binnen het bedrijf?
- Is de opvolger voldoende voorbereid om het familiebedrijf aan te kunnen sturen?
- Hebben u en uw opvolger dezelfde kijk op de toekomst van het bedrijf?
- Heeft de volgende generatie een andere aanpak, die wellicht de koers van het bedrijf verandert? Hoe staat u hier als uittreder tegenover?
Leg eigenschappen en waarden vast
Leg in een familiestatuut de waarden binnen de familie en het bedrijf vast. Deze waarden zijn vaak verstrengeld met de eigendomsstructuur en de visie, missie en strategie van het familiebedrijf. Een familiestatuut biedt daarin duidelijkheid, zeker bij familiebedrijven na de eerste generatie. In de whitepaper ‘Bedrijfsopvolging – Hoe draag ik mijn bedrijf (fiscaal vriendelijk) over?’ vindt u de belangrijkste onderwerpen die u in het familiestatuut kunt vastleggen.
Voldoe aan voorwaarden van de bedrijfsopvolgingsregeling
Onderzoek tijdig, het liefst al een aantal jaren voor de bedrijfsopvolging, of en hoe u een beroep kunt doen op de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR). Deze regelingen zijn namelijk complex. U en uw opvolger zullen aan een aantal voorwaarden moeten voldoen. Bijvoorbeeld op het gebied van de bezitstermijn en de voortzettingstermijn. En is herstructurering wellicht nog nodig?
Om dit tijdig te regelen, moet u hier jaren van tevoren al van op de hoogte zijn. Zo voorkomt – of beperkt – u de negatieve fiscale impact. Schakel hiervoor een bedrijfsopvolgingsspecialist in. Wat diegene óók voor u in kaart brengt:
- Wat is de financiële zekerheid van de bedrijfsoverdrager en is overdracht tegen betaling of via (gedeeltelijke) schenking dan gunstig?
- Is uw testament nauwkeurig genoeg en waarborgt deze de continuïteit van uw (aandeel in het) familiebedrijf?
- Wat zijn de voorwaarden bij schenking?
Stoom de opvolger klaar
Begeleid de opvolger in de transformatie van medewerker naar directeur en/of eigenaar goed, ook al is deze vaak al een tijdje werkzaam in het familiebedrijf. Doordat de positie van de bedrijfsopvolger verandert, krijgt diegene te maken met financiële issues en ondernemersrisico’s. Vragen die u zich hier vooraf bij moet stellen zijn:
- Beschikt de opvolger over voldoende vaardigheden?
- Wat als de potentiële opvolger uiteindelijk niet geschikt blijkt te zijn?
- Hoe behandel ik de niet-opvolgende kinderen ten opzichte van de wel-opvolgende kinderen?
- Wat is de positie van de niet-opvolgende kinderen en waar hebben zij recht op?
- Hoe en wanneer vindt er compensatie plaats en wat is dan de fiscale, financiële en juridische impact?
Inzage door waardering
Laat het familiebedrijf waarderen. Transacties moeten namelijk, ook binnen de familie, zakelijk zijn. Daarnaast geeft deze waardering alle betrokken partijen inzage in de opbouw van de waarde en de mogelijkheden hiervan in de toekomst. Omdat waarderingen afhankelijk zijn van prognoses en veronderstellingen, adviseren wij meestal – maar zeker niet in alle gevallen – om de waardering vóór de bedrijfsopvolging af te stemmen met de Belastingdienst.
Laat u goed begeleiden
Een aantal bedrijfsopvolgingsspecialisten bij Grant Thornton beschikken over specifieke kennis over en ervaring met familiebedrijven. Op financieel, fiscaal en juridisch gebied. En misschien nog belangrijker: zij zijn in staat zich in te leven in uw positie en de emoties die bij u spelen tijdens dit opvolgingsproces. Onze specialisten begeleiden u hier graag bij: vanaf het ontstaan van de opvolgingswens tot de effectuering bij de notaris.
In de whitepaper ‘Bedrijfsopvolging – Hoe draag ik mijn bedrijf (fiscaal vriendelijk) over?’ van Geert de Jong leest u meer over de belangrijkste aandachtspunten voor een succesvolle bedrijfsopvolging. Neem bij vragen of andere wensen contact op met één van onze andere familiebedrijvenadviseurs Karin van Wijngaarden en Remco Dijkstra.