Column: Het verhaal van opa [Ilse Matser]

Psychologisch eigenaarschap (PE) gaat over het fenomeen dat je je van iets eigenaar voelt, los van het juridische eigendom. Dit type eigenaarschap is vindbaar op meerdere niveaus in een onderneming; bij de oprichter, de familie, het management en de werknemers. De paper beargumenteert het belang van PE als een manier om veranderingen in gang te zetten.

Het begrip PE is niet nieuw, maar ik werd getriggered door de opmerking dat een voorwaarde voor het positieve effect afhankelijk is van het ‘target’ waar PE zich op richt. En daar komt het verhaal van opa om de hoek zetten.

Veel oude familiebedrijven hebben verhalen uit het verleden die symbool staan voor de waarden van het bedrijf. Mooi is het voorbeeld van de familie Westland van de Maaslander kaas die, zo bleek tijdens een presentatie, als belangrijk familie-motto de lijfspreuk van één van de oprichters gebruiken: “je moet de haven uitvaren om vis te vangen.” Dit sluit nauw aan bij het betoog in Bergamo: als de familie, de werknemers en het management zich verbonden voelen met deze uitspraak dan zal dit een bijdrage leveren aan een ondernemende houding.

Een negatief voorbeeld herkende ik in een artikel in NRC Next over de New York Times. De NY Times is als krant en familiebedrijf een instituut, maar uit een intern rapport blijkt dat de krant in zwaar weer verkeert. Een van de redenen die wordt genoemd is de degelijke en grondige houding van de redactie. Een van de kernwaarden van het bedrijf, die stoelt op de lange traditie, staat nu de ontwikkeling van de website in de weg. Er moet juist meer geëxperimenteerd worden met de website.

Welke verhalen uit het verleden spelen in jouw bedrijf een rol? Ondersteunen deze verhalen de strategische koers van het bedrijf? Zijn er elementen die je kunt benadrukken om de ondernemende houding van je werknemers te versterken?