Het groei-DNA van een familiebedrijf

Hoewel ieder bedrijf uniek is, zien we in zijn algemeenheid dat familiebedrijven een lange adem hebben. Ondernemersfamilies richten zich met hun planning, het bestuur en relatiemanagement meer op de toekomst dan niet-familiebedrijven. En dat heeft zijn vruchten afgeworpen. Want familiebedrijven zijn in staat gebleken de turbulentie van de volatiele financiële markten op te vangen en hebben de crisis beter doorstaan dan niet-familiebedrijven.

Onderneming en familievermogen
De kracht van een familiebedrijf zit voor een groot deel in de langetermijnvisie. Maar het familieaspect biedt tegelijkertijd ook een aantal uitdagingen, want als onderneming dien je niet alleen rekening te houden met de onderneming, maar ook met het familievermogen. Je wilt het bedrijf voor de volgende generatie goed achterlaten en balanceert altijd tussen verstandig investeren en voorzichtig opereren. Daarbij spelen onderlinge (familie)verhoudingen en belangen een aanzienlijke rol. Een zwager of zoon kan uitbreidingsplannen behoorlijk tegenwerken, omdat hij alleen uit is op een zo hoog mogelijk dividend.

Groei-DNA van familiebedrijven
Omdat familiebedrijven voor specifieke uitdagingen staan, heeft Ernst & Young een model opgesteld waarin de belangrijkste aspecten voor familie en bedrijf in kaart worden gebracht. Dit model, ‘Groei-DNA van Familiebedrijven’, sluit aan op de persoonlijke en zakelijke prestatieagenda van de leiding van familiebedrijven en helpt je succesvol te ondernemen, generatie na generatie. De komende weken zoomen we in op de acht aspecten uit het model:

1. Toekomstige managementstructuur
Jouw bedrijf, jouw visie. Maar hoe moet het straks als je het bedrijf wilt of moet overdragen? Heb je al een noodscenario? Is er al een familiestatuut?

2. Kapitaalmanagement
Als ondernemer overweeg je de mogelijkheden van herfinanciering en herstructurering. Want kapitaal is de levensader van een groeiend bedrijf.

3. Groei en winstgevendheid vasthouden
Hoe houd je koers en blijf je winstgevendheid stimuleren? Ga je nieuwe markten verkennen of innovatieve strategieën inzetten? Groeibehoud vormt de basis van de bedrijfsvoering.

4. Talentmanagement en talentbehoud
Als familiebedrijf kamp je met diverse uitdagingen op personeel vlak. Denk bijvoorbeeld aan het vinden en aantrekken van talent, het behouden van de best presterende medewerkers en uitzending van werknemers naar het buitenland.

5. Bedrijfscultuur en maatschappelijk verantwoord ondernemen
Zowel klanten als medewerkers hechten veel waarde aan een gezonde bedrijfscultuur en maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Van de inzet van lokale producten tot het mijden van lageloonlanden: de integriteit van je onderneming is van invloed op het succes van je familiebedrijf.

6. Risico’s afwegen
De snelle marktontwikkelingen vragen een hoge mate van flexibiliteit. De combinatie van een anticiperend risicomanagement en een effectief stelsel van interne beheersing zorgen voor de bescherming van je bedrijf én voor een verhoging van de prestaties.

7. Voorbereiding op de volgende generatie
In de aanloop naar een bedrijfsoverdracht moet je als ondernemer schipperen tussen fiscale, juridische, financiële en emotionele aspecten. Wie is de geschikte kandidaat? En wat te doen met potentiële opvolgers die niet in aanmerking komen?

8. Effectief fiscaal management
De fiscale gevolgen van beslissingen omtrent het zakelijk vermogen en het privévermogen kunnen ingrijpend zijn en invloed hebben op het concurrentievermogen. Een dikwijls onderschatte, maar zeker niet minder belangrijke succesfactor voor het groei-DNA.

Arjen Brussé, partner Ernst & Young Family Business Center of Excellence

Dit artikel is tevens terug te vinden op EYXchange, het kennisplatform voor ondernemers van Ernst & Young.