Het mkb verkeert in zwaar weer

Op tweede kerstdag werd in ‘Overvallen Door De Bank’ gesproken over de reputatie van Nederlandse banken bij het afwikkelen van lastige leningen aan het midden- en kleinbedrijf. Het tv-programma trekt de conclusie dat bankiers niets hebben geleerd van de crisis en dat vooral het mkb daar de dupe van is.

Bancaire producten zijn nog steeds vooral in het voordeel van de bank in plaats van de klant. Bij de geringste tegenstand laten banken hun klanten vallen, met faillissement als gevolg. “10 procent van het mkb kan haar leningen niet aflossen,” zei oud-bankier Simon Zwagemakers in het tv-programma.

Volgens de programmamakers was geen van de Nederlandse banken bereid aan de show mee te werken. Hun brancheorganisatie, de NVB, wilde wel spreken. Simon Zwagemakers, voormalig Rabobankier en nu ‘adviseur zakelijke dienstverlening’ bij deze lobbyclub, schetste in één antwoord de gevolgen van de kredietcrisis voor het bedrijfsleven: “10 procent van de uitstaande bankleningen aan mkb zijn probleemkredieten.”

Bancair krediet in het mkb

Volgens Zwagemakers staat er in totaal zo’n 135 miljard euro aan bancair krediet uit aan het mkb. Een tiende daarvan, zo’n 13 tot 14 miljard, heeft serieuze betalingsachterstanden. Dit deel komt onder de hoede van de afdelingen ‘bijzonder beheer’ van banken, wat betekent dat ze onder volledige controle van de bank staan.
Volgens een Kamerbrief van minister Dijsselbloem van Financiën is dat ook het geval. Bij de drie grootste banken van het land (ABN Amro, ING en Rabobank) is “ongeveer 10 tot 20 procent van hun mkb-klanten onder bijzonder beheer gesteld”. In absolute zin gaat dat om 42.000 tot 85.000 bedrijven. Volgens de Kamer van Koophandel zijn er per 1 januari ruim 422.000 bedrijven ingeschreven met tussen de 2 en 249 medewerkers in dienst, de meest gangbare definitie van midden- en kleinbedrijf.

Volgens de NVB krabbelt inmiddels meer dan de helft van de ‘bijzonder beheer’-klanten op. Toch zijn mkb-bedrijven met betalingsproblemen vaak veel schrijnender dan grote concerns, waar het ‘bijzonder beheer’-percentage met 5 procent veel lager ligt. Het gaat daar immers vaak om privévermogens van kleine ondernemers. Daarbij is de kans op doorstart na een faillissement aanzienlijk kleiner dan bij grote bedrijven. Dit meldt het NRC.