Regeling voor familiebedrijven bij ondernemers onbekend

Familiebedrijven werken vaak op basis van vertrouwen. Afspraken zijn vaak impliciet en worden niet vastgelegd, zo tonen eerdere onderzoeken aan. Dat kan een bedrijf uiteindelijk naar de rand van de afgrond brengen. In het kader van de Fambizz50 deed de redactie van Fambizz rondvraag onder ondernemers. In hoeverre leggen zij afspraken vast in een familiestatuut? Hoe is hun kennis van de BOR? En met welke adviseurs werken ze graag samen? (En waarom?)

Hoewel het aantal overnames binnen familiebedrijven al jaren in de lift zit, zijn de meeste ondernemers niet op de hoogte van de BedrijfsOpvolgingsRegeling (BOR). Dat blijkt uit een analyse van Fambizz. Veel ondernemers zeggen zich er pas in te verdiepen als de bedrijfsoverdracht er aan zit te komen. Een veelgehoorde reden hiervoor is “dat het toch zo vaak verandert”. Opvallend is dat familiebedrijven vaak geen rekening houden met onverwachte veranderingen zoals arbeidsongeschiktheid of plotseling overlijden van een van de familieleden.

Bedrijfsopvolging
Tussen 2008 en 2013 werd de overdracht van bedrijven vaak uitgesteld door de economische recessie. Veel ondernemers zagen hun bedrijf fors in waarde dalen en dachten hierdoor niet aan een overdracht of vonden geen geschikte overnamekandidaat. De uitzondering op de regel was het familiebedrijf, zo concludeerde onderzoeksbureau Panteia in samenwerking met hogeschool Windesheim destijds. Juist de verminderde economische omstandigheden zorgden ervoor dat familiebedrijven de onderneming vaker aan de volgende generatie doorgaven omdat externe kopers het lieten afweten. Daarnaast duren de overdrachtstrajecten van familiebedrijven vaak een aantal jaar, waardoor fluctuerende economische omstandigheden minder van invloed zijn. Een vergelijking: in 2012 vond 45 procent van de bedrijfsoverdrachten plaats binnen de familie. In 2007 was dit nog 37 procent, zo bleek uit een ander onderzoek van Panteia, ditmaal in opdracht van het ministerie van Economische Zaken.

Continuïteit
De BOR is in het leven geroepen om de continuïteit van familiebedrijven te garanderen. Aangezien bijna 70 procent van alle onderneming door een familie wordt aangestuurd, staan zij garant voor ongeveer de helft van alle arbeidsplekken in Nederland. De moeite waard dus om te koesteren. Opvolgers kunnen daarom gebruikmaken van de BOR, waardoor ze bij schenking of erving geen of weinig belasting hoeven te betalen. In welke categorie het bedrijf valt, ligt aan de liquidatie- en goingconcernwaarde.

Tussen het jaar 2010 en 2013 werden zo’n 1547 ondernemingen geschonken, zo meldt Bedrijfsopvolging.nl. Zonder de BOR zouden de nieuwe eigenaars bij elkaar opgeteld 302 miljoen euro aan schenkbelasting verschuldigd zijn, met de BOR was dit uiteindelijk maar 15,4 miljoen. Tussen 2010 en 2013 vererfden er ook 540 ondernemingen. Zonder de BOR zou er 86,5 miljoen euro aan erfbelasting verschuldigd zijn. Dit bedrag werd door de BOR teruggeschroefd naar 14,7 miljoen. Er valt voor ondernemers van familiebedrijven dus een groot voordeel te halen uit een gedegen voorbereiding bij bedrijfsopvolging. Het is daarom opmerkelijk dat slechts een klein deel op de hoogte is van deze regeling.

Volgende week volgt het tweede deel van de Fambizz50 analyse.