Veel ruimte voor groei bij familiebedrijven

Sinds 2013 neemt de mate van groei van familiebedrijven steeds verder toe. De economie draait op volle toeren en daar profiteren de familiebedrijven dan ook zeker van. Echter, worden niet alle zeilen bijgezet om groeimaximalisatie te realiseren.

Financiering

Uit recent onderzoek van het Tilburg Institute for Family Business, dat is uitgevoerd onder meer dan 900 kleine tot grote Nederlandse familiebedrijven, blijkt dat familiebedrijven en banken vaak elkaars taal niet spreken. Ondanks het relatief lage risicoprofiel van familiebedrijven maken banken vaak geen onderscheid tussen familie- en niet-familiebedrijven. Hierdoor lopen sommige familiebedrijven tegen banklimieten aan. Daarentegen toont het onderzoek ook aan dat een kwart van deze bedrijven meer vreemd vermogen zou kunnen aantrekken om optimale groei te realiseren.

Familiebedrijven zijn vaak conservatief gefinancierd om controle te behouden over het bedrijf. Uit het onderzoek blijkt dat zelfs 19% van de familiebedrijven bankfinancieringen vermijdt om te voorkomen dat de bank invloed krijgt op hun bedrijfsbeslissingen. Toch zijn er ook familiebedrijven die relatief veel bankfinanciering aannemen om zeggenschap over het bedrijf te blijven behouden. Het onderzoek toont aan dat dit gedrag niet voortvloeit uit verschillen in risico-acceptatie. De voornaamste verklaring voor dit paradoxale gedrag is dat familiebedrijven sterk gericht zijn op de sociaal-emotionele waarde van het bedrijf en niet zozeer alleen op de financiële opbrengsten. Zo is bij 74% van de bedrijven de voorgaande generatie uit de familie nog steeds betrokken en ruim 72% van de eigenaren heeft de intentie om het bedrijf over te dragen naar de volgende generatie. Daarnaast zijn familiebedrijven niet altijd bewust van de eigenschappen van verschillende financieringsmiddelen. Familiebedrijven die worden geleid door familieleden met werkervaring buiten het familiebedrijf zijn namelijk aanzienlijk meer gefinancierd met vreemd vermogen. Beschikbare financieringsmiddelen worden dan ook niet altijd efficiënt gebruikt om groeimogelijkheden te benutten.

Groei ambities

Naast het feit dat er een verbetering plaats kan vinden in de financiering, blijkt uit het onderzoek dat familiebedrijven nu juist harder groeien dan enkele jaren terug. Echter is de groeioptimalisatie niet het belangrijkste doel van het familiebedrijf, 53% van de familiebedrijven geeft namelijk aan geen specifieke groeidoelstelling te hebben. Dit bevestigt eerdere onderzoeken dat groei voor veel familiebedrijven niet het hoofddoel is. Daardoor zijn familiebedrijven ook een stabiele factor in zowel economisch slechte als goede tijden.

Echter groeien familiebedrijven met een specifieke gedefinieerde groeistrategie en -doelstelling harder dan bedrijven zonder een dergelijke strategie. Daarbij blijft het wel belangrijk dat de flexibiliteit en eenvoud, waar familiebedrijven bekend om staan, gewaarborgd moet blijven. Familiebedrijven met relatief veel eigenaren en veel directievergaderingen groeien namelijk minder hard dan bedrijven die dit niet hebben. Daarnaast heeft het aantal familieconflicten een negatieve impact op de groei van het bedrijf, maar 50% van de bedrijven is zich hier bewust van en heeft methodes om familieconflicten te voorkomen. Dit alles toont wederom aan dat de slagvaardigheid van het familiebedrijf een belangrijk aspect is voor een gezond bedrijf.

In de huidige markt liggen er dan ook nog vele kansen in het verschiet voor de Nederlandse ‘familiebanenmotor’; echter blijft de vraag of de families zelf op deze groei zitten te wachten.