Opvolging van het familiebedrijf blijft een heikel punt. Jonge ondernemers kiezen vaak voor familieleden, terwijl oudere eigenaren steeds meer open staan voor opvolgers buiten de familie. Volgens de constructie die participatiemaatschappij MKB Fonds aanhoudt, gebeurt de overdracht in twee stappen. Eerst stapt een participatiemaatschappij voor vijftig procent in. Vervolgens kan die na vijf jaar weer uitgekocht worden.
Steeds meer ondernemers kiezen voor externe opvolgers, maar weten vaak niet hoe het proces in zijn werk gaat. Partijen als het MKB Fonds helpen bedrijven graag bij dit soort kwesties. Essentieel is de voorbereiding van de overname, aldus Tom Beltman van Marktlink Fusies & Overnames tegen de Telegraaf. “Breng eerst je bedrijf en de markt in kaart. Vervolgens moet je goed duidelijk hebben wat je wilt bereiken met de overname. Groei? Een flink bedrag meenemen? Praat met partijen over inhoud, maar neem ook emoties mee. Een overname moet goed voelen. En als je zover bent: houd de overname zo lang mogelijk geheim bij het personeel. Treed pas naar buiten wanneer er definitief iets is besloten. Want onzekerheid creëert onrust, en dat is niet goed voor het bedrijf.”
Twee fases
De eerste stap in het proces volgens het MKB Fonds is het instappen van de participatiemaatschappij voor vijftig procent. Op dit punt heeft de opvolger het benodigde geld vaak nog niet. Vijf jaar later heeft hij het recht de maatschappij weer uit te kopen. “Deze manier spreekt veel ondernemers aan, want je verkoopt je bedrijf, maar blijft voor de helft meedoen”, zegt Thomas Wals van het MKB Fonds. “Zo is het pensioen veiliggesteld, en kan de ondernemer rustig de tijd nemen voor de opvolging.”
Eigen kind als opvolger
Waarom meer bedrijven tegenwoordig open staan voor externe opvolging heeft diverse oorzaken. Volgens Wals zijn eigenaren van familiebedrijven liever ‘voor de helft eigenaar van een groeibedrijf dan volledig aandeelhouder van iets dat klein blijft en mogelijk moeilijk overdraagbaar is.’ Verder blijven zij verantwoordelijkheid voor het bedrijf voelen bij overdracht aan een kind, wat onrust oplevert. Met name jonge ondernemers willen hun eigen kind als opvolger. De oudere ondernemers hebben echter al meer ervaring en zien het sneller in als hun kind niet geschikt is. Daardoor staan zij sneller open voor een opvolger buiten de familie, aldus Wals.
