Foutje bedankt: wat familiebedrijven kunnen leren van andermans fouten

Het bedrijfsleven viert en deelt successen gretig en de blunders die bedrijven maken, verzwijgen ze het liefst. Maar uiteindelijk hoort risico’s nemen onlosmakelijk bij ondernemen. En dan gaat er natuurlijk ook weleens iets mis. Zo’n schande is dat nou ook weer niet.

Een mooi voorbeeld is de uitvinding van de digitale camera door Kodak, al in 1975. Inmiddels weten we maar al te goed welke vlucht de digitale camera heeft genomen: werkelijk iedereen heeft er een op zak vandaag de dag. Maar Kodak was destijds niet overtuigd van de potentie van hun eigen uitvinding. Ze waren vooral bang dat het de verkoop van hun filmrolletjes (weet u nog) in de weg zou zitten. Het bedrijf dat achteraf bezien goud in handen bleek te hebben, ging failliet. Inmiddels is er wel een soort van doorstart gemaakt, maar leidt het eens zo trotse Kodak toch vooral een zieltogend bestaan.

Leren van andermans fouten

Bij een ander mooi voorbeeld van een kapitale blunder speelt Netflix een hoofdrol. Dit Amerikaanse bedrijf is een groot succesverhaal. Eind 2020 werd bekend dat Netflix wereldwijd meer dan tweehonderd miljoen abonnees heeft. Toch kende ook Netflix moeilijke tijden. Drie jaar na de oprichting van Netflix in 1997 had het jonge bedrijf het ontzettend zwaar. De Amerikaanse videotheekketen (weet u nog) Blockbuster kreeg de mogelijkheid om Netflix te kopen. Maar Blockbuster liet dit buitenkansje lopen en de rest is geschiedenis. Net als Blockbuster trouwens.

Achteraf is het natuurlijk altijd makkelijk praten, maar je kunt in deze inschattingsfouten wel een patroon ontdekken. Bedrijven die krampachtig vasthouden aan producten (filmrolletjes) of diensten (videoverhuur) die hen in eerste instantie het grote succes brachten, lijken minder open te staan voor innovaties. En dat kan behoorlijk verkeerd uitpakken.

Bladenmaker blijf bij je leest

Wat dichter bij huis dan. Eind mei stond in het FD dat familie- en mediabedrijf Audax stopt met Marskramer, Novy en Prima; de huishoudwinkels die zij in 2018 van het Blokkerconcern overnamen. Van de gehoopte synergie op het gebied van logistiek, distributie en inkoopkracht kwam weinig terecht. Onder het mom van ‘beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald’ trekt Audax de stekker uit de formules. Audax zelf wijst corona aan als boosdoener, maar de uitbaters van de winkels wezen juist met een beschuldigende vinger richting Audax. Audax zou geen kaas hebben gegeten van het runnen van een huishoudwinkel. Klinkt als een gevalletje ‘bladenmaker blijf bij je leest’.

Oh oh Blokker

Ze kwamen zojuist al even voorbij, maar als we het over foute inschattingen hebben, dan moeten we het ook over Blokker hebben. Sinds de oprichting in 1896 ging het heel lang heel goed met de oer-Hollandse formule voor allerhande huishoudartikelen. Na het overlijden van de grote Jaap Blokker, kwam al snel de klad erin.

Online sloeg Blokker de plank finaal mis. Als een Duitse U-boot dook vervolgens concurrent Action op in het vaarwater van Blokker. Met als gevolg: dramatische omzetverliezen en het sluiten van winkels. Een moeizame reorganisatie gekoppeld aan een matige reclamecampagne met in de hoofdrol Sex & The City-boegbeeld Sarah Jessica Parker (weet u… eh laat maar zitten) deden het bedrijf meer kwaad dan goed. Een enorme kapitaalinjectie van de familie Blokker mocht ook niet meer baten en in 2018 werd het familiebedrijf na 122 jaar van de hand gedaan. Eeuwig zonde natuurlijk van zo’n mooi familiebedrijf.

Kwestie van durf

Ook bij deze voorbeelden uit eigen land, zien we hoe moeilijk het is om te innoveren als je al zo lang succesvol bent. Je kunt immers wel wíllen innoveren, maar wát ga je dan precies anders doen? En wanneer en op welke wijze ga je die veranderingen dan precies doorvoeren binnen je organisatie? Uiteindelijk is het zaak dat je als bedrijf continu alert bent op nieuwe ontwikkelingen die je helpen om op zijn minst ‘bij’ te blijven, maar ook om productinnovaties door te voeren en/of zelfs volledige nieuwe doelgroepen aan te boren.

Ons advies is dan ook om altijd kritisch te blijven kijken naar je eigen bedrijf. Juist wanneer je de wind in de zeilen hebt. Want wat verhalen zoals die van Blokker en Kodak aantonen, is dat je heel lang veel succes kunt hebben, maar dat het ook heel snel bergafwaarts kan gaan wanneer je door verkeerde inschattingen de boot mist.

De kunst is daarom om te blijven ondernemen, risico’s te durven nemen en ook vooral niet bang te zijn om fouten te maken. Want de grootste fout die je kunt maken is om de boel maar de boel te laten. Dát is wat familiebedrijven kunnen leren van andermans fouten.

Zin om eens geheel vrijblijvend te sparren met één van onze adviseurs? Neem dan contact met ons op… als je durft.