“Van nature zijn familiebedrijven al bezig met hun impact op de omgeving”

Het Gelders Familiebedrijven Gilde reikt jaarlijks een award uit aan het familiebedrijf met de meeste maatschappelijke impact. Daarnaast is hun platform ook een plek waar directeuren van elkaar kunnen leren én om hulp kunnen vragen. “Naoberschap is hier gemeengoed.”

Gilden waren de beroepsverenigingen van de Middeleeuwen. Vakkennis en vaardigheden werden er uitgewisseld, meesters brachten hun leerlingen het vak bij en vaak hadden gilden ook een lokale maatschappelijke functie. Daarom kozen Ben van Moerkerk en Hans Wennekes ook voor die term, toen ze in 2015 het Gelderse Familiebedrijven Gilde oprichtten. “Er zit iets ambachtelijks in het woord ‘gilde’ en het past bij het belang dat wij hechten aan het overdragen van vaardigheden op andere ondernemers”, zegt Wennekes.

Wennekes komt zelf uit een familie waar horecazaken en bakkerijen van generatie op generatie werden overgedragen. “Op alle verjaardagen ging het over ondernemen en problemen met het personeel. Ik heb daarom in eerste instantie juist gekozen om níet in een familiebedrijf te stappen en heb lang in de sales gewerkt”, lacht Wennekes.

Van Moerkerk kent familiebedrijven juist van de andere kant van de tafel. Hij werkte lange tijd in het bankwezen. “Het adviseren van mkb-bedrijven vond ik altijd al het leukste. Dan zit je met de directeur-eigenaar om tafel, oftewel de beslisser. Aan een familiebedrijf zitten leuke aspecten, zoals continuïteit en de onderneming laten floreren om later gezond over te dragen. Ook de Social Development Goals (SDG’s, red.) liggen dicht bij het functioneren van een familiebedrijf: daar zijn ze van nature vaak al bezig met hun impact op de omgeving.”

Vertrouwelijk

Maar Wennekes en Van Moerkerk zagen ook de andere kant van het leiden van een familiebedrijf. “Het kan eenzaam zijn en de juiste kennis is niet altijd toegankelijk”, vat Van Moerkerk samen. “Dat was voor ons de reden om het Gelderse Familiebedrijven Gilde op te richten. Een platform waar oprichters, en de tweede-, derde- of vierde generatie, van familiebedrijven van elkaar kunnen leren. Waar ze openhartig kunnen praten en zich kwetsbaar mogen opstellen, omdat de gesprekken er vertrouwelijk zijn.”

De stichting heeft overeenkomsten met een businessclub, maar er zijn ook een aantal verschillen. Natuurlijk is er ook bij de bijeenkomsten van het gilde ruimte om te netwerken, maar vaker gaat het om sessies over een bepaald onderwerp waar specifiek familiebedrijven mee te maken hebben, zoals bedrijfsopvolging. Wennekes: “Bij ons gaat het om het uitwisselen van ervaring vanuit het zijn van een familiebedrijf. Een omgeving om eens te sparren met iemand buiten de familie. We hebben nu zestig leden, het kleinste familiebedrijf heeft 15 medewerkers en het grootste 1500. Nieuwe familiebedrijven zijn zeer welkom, mits ze in Gelderland gevestigd zijn, want als grootste provincie van Nederland is het samenkomen door de afstand nu al soms een uitdaging. We hebben kennispartners die over een onderwerp vertellen, maar in principe leren de leden het meeste van elkaar. In sommige gevallen organiseren ze daarom ook zelf bijeenkomsten.”

Dochters praten met dochters

Zo wilden eerder dit jaar een paar beoogde bedrijfsopvolgsters graag eens praten met andere dochters die een bedrijf van hun vader hadden overgenomen. “Zij benaderden Ben en mij zelf met deze vraag. Bij een paar grote Gelderse familiebedrijven staat een dochter aan het roer, dus wij konden deze dames met elkaar in contact brengen”, zegt Wennekes.

Een ander onderwerp dat specifiek bij familiebedrijven speelt, is tegenmacht. “Vreemde ogen dwingen. Het is de kunst om die vreemde ogen dan ook toe te laten. De valkuil is dat de belangrijke discussies binnen familiebedrijven aan de keukentafel in plaats van de directietafel worden gevoerd”, legt Van Moerkerk uit. “Sommige eigenaren zijn zo moedig om een CEO van buiten aan te stellen, maar vaak is de dominantie van de directeur-eigenaar groot en is de enige sparringpartner de accountant. Ik heb ook wel eens een directeur gesproken die er heel trots op was dat hij een raad van commissarissen aangesteld had, maar vervolgens bij een verschil van mening over de opvolging zijn RvC er weer uitgooide. Wij zijn warm pleitbezorger van de buitenwereld binnenhalen in de vorm van een raad van advies en kunnen helpen die op te zetten.”

Award Gelders Familiebedrijven Gilde

Jaarlijks reikt het Gelders Familiebedrijven Gilde de Familiebedrijven Award uit. Een jury beoordeelt de familiebedrijven op zes criteria, waaronder duurzaamheid en maatschappelijke impact. “Denk aan circulariteit of inclusiviteit. Bij een van onze eerste winnaars had bijvoorbeeld tien procent van het personeel een afstand tot de arbeidsmarkt. We proberen met de award de sterke kanten van het familiebedrijf in Gelderland naar boven te halen”, zegt Van Moerkerk.

Het verbinden en van elkaar leren past bij Gelderland, vindt Wennekes. “We zijn een diverse provincie, maar elkaar helpen zit in alle hoeken van Gelderland in het dna van bedrijven. Zo is naoberschap – er zijn voor je naaste – gemeengoed in de Achterhoek. Op de Veluwe zit het helpen er vanuit de christelijke historie ook in. Laatst waren de hallen van een lid van het gilde afgebrand. Na één bijeenkomst schoten drie andere bedrijven te hulp met ruimte, vrachtwagens en geld. Als er een probleem is, word je hier snel geholpen. Dat staat nergens in de bedrijfsstatuten, dat doet men hier gewoon.”

Blijf op de hoogte met onze maandelijkse nieuwsbrief