Volgende generatie vergroot innovatiekracht

Je zou het misschien niet verwachten, gezien de crisis, maar er is op dit moment veel activiteit rond de overname en opvolging van familiebedrijven. De belangrijkste reden daarvoor is vergrijzing. Een hele generatie ondernemers, de babyboomers die in de jaren na de oorlog zijn geboren, gaat met pensioen. Al deze mensen zoeken naar manieren om hun levenswerk in kundige handen achter te laten. Het liefst bij een van de kinderen natuurlijk, als deze tenminste over het juiste ondernemersbloed beschikken en er ook nog eens zin inhebben. Een alternatief is verkoop voor een goede prijs aan een passende buitenstaander, zodat de continuïteit voor het bedrijf behouden blijft.

Het opvolgingstraject en de keuze voor een geschikte opvolger is een belangrijke. Het is een traject, waar je het liefst zo vroeg mogelijk mee begint op het moment dat de overname op korte termijn nog helemaal niet aan de orde is. Dit geeft je tijd om het proces van overname zo optimaal en vlekkeloos mogelijk in te richten en zowel de volgende generatie als het bedrijf zelf voor te bereiden. Want het kan weleens zo zijn dat de beoogde opvolger een heel ander type ondernemer is dan jijzelf. Een ondernemer kan een salesman in hart en nieren zijn, die het dagelijkse management aan anderen overlaat. Of juist een vakman, die het liefst in de werkplaats staat en nadenkt over technologische innovaties. Dat heeft gevolgen voor de rolverdeling binnen het bedrijf, waar rekening mee gehouden moet worden.

Eigen carrière
Onterecht is het in ieder geval om je als ondernemer zorgen te maken over het bedrijf wanneer de volgende generatie zaken heel anders aan blijkt te pakken dan jijzelf altijd gewend was. Want uit verschillende onderzoeken komt naar voren dat wanneer de volgende generatie aantreedt, dit de innovatiekracht van het bedrijf versterkt. Een nieuwe blik, nieuwe producten, nieuwe markten en nieuwe benaderingen voor sales; een frisse wind kan heel veel goeds betekenen. Maar deze frisse wind komt tegelijk vaak door elders opgedane ervaring, waardoor de kans meer dan eerder bestaat dat de volgende generatie toch kiest voor voortzetting een eigen carrière. Niet langer worden kinderen als vanzelfsprekend klaargestoomd voor een leidende functie binnen het familiebedrijf. Zij kunnen vaker kiezen voor hun eigen carrière. Familiebedrijven gaan daardoor meer dan vroeger over in externe handen.

Ziet de volgende generatie een mogelijke overname zelf wel zitten? Beschikt de beoogde opvolger wel over de juiste competenties en valt daar nog wat in bij te spijkeren? Welke constructies en (externe) kennis is nodig om het bedrijf ook in de toekomst optimaal te laten functioneren? En welk traject is nodig om dit fiscaal zo gunstig mogelijk in te richten? Het valt aan te raden om periodiek de meningen en plannen binnen een familiebedrijf te actualiseren en ook op papier vast te leggen, bijvoorbeeld in een familiestatuut. Het bedrijf verandert immers voortdurend en een kind dat nu het bedrijf niet wil overnemen, wil dit over twee jaar misschien wel. Of andersom.

Soepele overdracht
Over zaken als overname en de manier waarop dit moet worden gefaciliteerd, daarover wordt dikwijls nog te weinig gepraat. Het zijn misschien ook geen onderwerpen die voortdurend ter sprake komen aan de keukentafel. Of het kan natuurlijk ook zo zijn dat de dagelijkse zaken in het bedrijf voortdurend om aandacht vragen en vragen rond overname en de volgende generatie vooruit geschoven worden. Maar wanneer je hier vroegtijdig mee begint, het liefst jaren voordat je echt aan stoppen denkt, loopt het proces van overdracht ook soepeler. Dan ligt er een goed draaiboek klaar, zijn de opvolger en de organisatie er helemaal klaar voor en kan je als ondernemer zelf met een gerust hart genieten van een welverdiende oude dag.

Blijf op de hoogte met onze maandelijkse nieuwsbrief